Kijk eens even met mij mee naar de volgende twee zinnen. Wat valt hierin op?

  • Nieuw-Zeeland bestaat uit twee grote eilanden en een aantal kleinere, vaak onbewoonde eilanden.
  • De bijna vijf meter lange Skoda Superb Combi komt er namelijk óók in zo’n groene en fiscaal bevoordeelde ’20 procent bijtelling’ uitvoering.

In de eerste zin is goed gebruikgemaakt van de komma tussen kleinere en vaak onbewoonde. We hebben hier te maken met ‘bijvoeglijke bepalingen die van plaats kunnen veranderen’ (Schrijfwijzer, blz. 353) en daarom schrijf je een komma tussen de twee bijvoeglijke naamwoorden. In de tweede zin, uit het tijdschrift De Zaak, heb je een soortgelijke situatie, maar daar gebruikt de schrijver en in plaats van de komma.

Ik zie dit soort nevenschikkingen met en waar een komma heel goed op zijn plaats zou zijn, steeds vaker. Het lijkt op het eerste gezicht ook niet veel uit te maken, maar toch leidt dit gebruik van en ook weleens tot mogelijk verwarrende situaties. Kijk maar eens naar de volgende kop in de Volkskrant van 4 november: ‘Kleine en zuinige auto’s in trek’. De eerste zinnen luiden: ‘Er worden meer nieuwe auto’s verkocht. Vooral de kleine en zuinige modellen, waarvoor geen aanschaf- en wegenbelasting hoeft te worden betaald.’ Waarom ‘kleine en zuinige auto’s’ en niet ‘kleine, zuinige auto’s’? In de constructie met en lijkt het namelijk om twee verschillende soorten auto’s te gaan: ‘kleine auto’s’ en ‘zuinige auto’s’. Maar dat is niet het geval. Het gaat om twee kenmerken van een bepaald soort auto. Anders zou ook bijvoorbeeld de Toyota Prius tot deze categorie gerekend kunnen worden. Die is weliswaar zuinig, maar niet klein.

Misschien vraag je je af: ‘Waar maak je je druk over, Marcel?’. Inderdaad. Misschien ligt het aan mij en is het gewoon een kwestie van smaak. Maar ja, als vertalers al geen kommaneukers mogen zijn…